Jaki blat kuchenny wybrać? Praktyczne porównanie materiałów

Blaty kuchenne dostępne są w wielu rodzajach. Duża różnorodność sprawia, że wielu moich klientów często do ostatniej chwili nie wie, na jaki się zdecydować. W końcu wcale nie tak łatwo wybrać produkt, który wpisuje się w preferencje estetyczne, jest trwały, a przy tym jego zakup nie rujnuje domowego budżetu. W niniejszym wpisie przedstawię dostępne rozwiązania i podpowiem jaki blat kuchenny wybrać, czym się kierować przy wyborze, aby blat kuchenny był dostosowany do potrzeb i możliwości. Zachęcam do lektury!

Blat roboczy jest jednym z najintensywniej eksploatowanych elementów w każdej kuchni. To na nim wykonuje się najwięcej czynności związanych z przyrządzaniem potraw i napojów. Każdego dnia jego powierzchnia narażona jest przez to na uszkodzenia mechaniczne, kontakt z wilgocią i wysokimi temperaturami. Z tego powodu tak ważny jest dobór materiałów, które wykazują odporność na te czynniki i pozwalają na utrzymanie estetyki i funkcjonalności przez wiele lat. Przemyślany wybór blatu kuchennego ma także znaczenie dla spójnego i estetycznego wyglądu całej zabudowy kuchennej. Blat jest dopełnieniem frontów i razem z nimi odpowiada za charakter i wystrój wnętrza.

Wybór blatu kuchennego wymaga wzięcia pod uwagę wielu czynników, które przełożą się na wygląd i użyteczność tego niezwykle ważnego elementu zabudowy kuchni na wymiar. Wśród nich należy wymienić:

W dalszej części artykułu dokładnie omówię każdy z wymienionych czynników.

Blaty do mebli kuchennych mogą być wykonywane z naturalnych i syntetycznych materiałów. W pierwszej grupie wyróżnia się blaty drewniane, blaty kamienne, blaty ze spieku oraz blaty z konglomeratu (najczęściej kwarcowego). Do drugiej zalicza się blaty kuchenne laminowane oraz kompaktowe (HPL). Oto ich krótka charakterystyka pod względem trwałości blatu kuchennego i funkcjonalności na co dzień.

Ten rodzaj blatów do kuchni wykonuje się z naturalnego drewna litego lub drewna klejonego warstwowo. Drewniany blat dodaje przestrzeni ciepła i przytulności, a dzięki naturalnemu usłojeniu każdy jest wyjątkowy. Drewno to materiał trwały, ale wymagający regularnej konserwacji. Bez odpowiedniego zabezpieczenia powierzchnia łatwo się rysuje oraz ciemnieje pod wpływem wilgoci. Przy właściwej impregnacji blatów drewnianych nie trzeba się martwić o ich odporność i naturalne piękno, ale wciąż warto uważać np. na wysokie temperatury i uszkodzenia fizyczne. Na drewnianym blacie nie wolno stawiać ani gorących kubków, ani garnków.

Granit i marmur to dwa najpopularniejsze rodzaje kamieni naturalnych, z których wykonuje się blaty kuchenne. Każdy z nich ma swoje specyficzne cechy, ale łączy je wyjątkowa trwałość i odporność na działanie wysokich temperatur. Ponadto blaty granitowe cechuje wysoka odporność na uszkodzenia mechaniczne. Ich powierzchnia niełatwo ulega zarysowaniom, dzięki czemu bez problemu można nawet na nich kroić, nie używając do tego dodatkowej deski. Poza tym są odporne na wilgoć i wchłanianie plam. Blaty marmurowe mają delikatniejszą strukturę. Zachwycają luksusową estetyką, ale są podatniejsze na absorpcję zabrudzeń i zarysowania. Aby móc cieszyć się długowiecznością takich kamiennych blatów kuchennych, konieczna jest cykliczna impregnacja.

Spiek jest naturalnym materiałem, który powstaje w wyniku mieszanki sprasowanych minerałów, w tym kwarcu, skał granitowych oraz iłów łupkowych. Charakteryzuje się odpornością na wysoką temperaturę, promieniowanie UV oraz ścieranie. Mimo że jest niezwykle twardy, blat ze spieku bywa podatny na pęknięcia, zwłaszcza na krawędziach. Poza tym jednak jest nieporowaty i wykazuje właściwości antybakteryjne, co ułatwia utrzymanie czystości. W przeciwieństwie do naturalnego kamienia nie wchłania plam i nie wymaga szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Regularnej impregnacji poddaje się jedynie blat z polerowanych spieków kwarcowych. W pozostałych przypadkach nie jest ona konieczna.

W przypadku blatów z konglomeratów najczęściej mowa o konglomeratach kwarcowych. Konglomerat kwarcowy jest mieszanką piasku kwarcowego, żywicy poliestrowej oraz barwników. Takie połączenie pozwala uzyskać niezwykle trwałe blaty, które doskonale znoszą działanie wody. Co ciekawe, konglomeraty wykazują jeszcze wyższą odporność na wchłanianie zabrudzeń i zarysowania od blatów ze spieku. Są też łatwe w pielęgnacji, a do ich utrzymania nie trzeba wykorzystywać specjalistycznych środków. Potencjalną wadą blatów kuchennych z konglomeratu jest niższa odporność na działanie wysokich temperatur – raczej nie zaleca się bezpośredniego kontaktu z gorącymi naczyniami.

Ten rodzaj blatów kuchennych wykonuje się z płyty wiórowej lub MDF pokrytej specjalną warstwą laminatu. Takie powierzchnie są stosunkowo wytrzymałe na uszkodzenia mechaniczne, ale wykazują ograniczoną odporność na działanie wysokich temperatur oraz wilgoci. Nie należy bezpośrednio stawiać na nich gorących naczyń (garnki, patelnie itp.). W przeciwieństwie do blatów kamiennych pod żadnym pozorem nie rekomenduje się również krojenia bez deski. Atutem blatów laminowanych jest za to łatwość w utrzymaniu czystości oraz brak potrzeby regularnej impregnacji. Ponadto inwestorzy cenią w nich duży wybór dekorów, które świetnie imitują naturalne materiały. Dodatkowo laminaty można wykorzystać również w przestrzeni między blatem a górnymi szafkami, co pozwala na zachowanie spójności materiałowej w kuchni. Takie rozwiązanie nie tylko ułatwia utrzymanie czystości, ale też wpływa na estetykę wnętrza, tworząc harmonijną i nowoczesną aranżację, w której blat i ściana między szafkami tworzą zgrany, wizualnie przyjemny duet. Więcej na ten temat przeczytasz w moim wpisie – Co między szafkami w kuchni? Pomysły na aranżację ściany nad blatem.

Płyty HPL, z których wytwarza się blaty kompaktowe, składają się z kilku warstw papieru rdzeniowego impregnowanego żywicą fenolową i papieru dekoracyjnego. Są one wyjątkowo wodoodporne i niepodatne na odpryski ani zarysowania, co sprawia, że stanowią nowoczesną alternatywę dla tradycyjnych blatów z laminatu. Poza tym dzięki nieporowatej strukturze łatwo się je pielęgnuje, bez konieczności stosowania specjalistycznych preparatów. Za ich wadę uznaje się jedynie ograniczoną odporność na wysokie temperatury – kontakt z gorącymi naczyniami nie jest tutaj wskazany.

Jak widać, każdy z wymienionych rodzajów blatów kuchennych ma swoje zalety i wady. Przy wyborze warto zatem zastanowić się nad najbardziej pożądanymi cechami powierzchni roboczej, które przełożą się na komfort codziennego korzystania z kuchni.

Po analizie funkcjonalności materiałów na blat kuchenny trzeba wziąć pod lupę ich walory estetyczne. Wybierając blat, warto kierować się własnym gustem oraz stylem, w jakim chce się zaaranżować kuchnię. Tym samym blaty drewniane świetnie sprawdzą się w kuchniach w stylu klasycznym, rustykalnym czy boho. Ich naturalne piękno dodaje ciepła i świetnie komponuje się z jasnymi frontami, które w takich aranżacjach wybierane są najczęściej. Blaty z kamienia, konglomeratu lub spieku doskonale wpiszą się w estetykę przestrzeni w stylu modern, glamour czy loft. Kamień naturalny i jego imitacje kojarzą się z prestiżem i elegancją. Blaty, szczególnie z marmuru lub granitu, sprawiają, że każde nowoczesne wnętrze wygląda luksusowo.

Blaty kompaktowe i laminowane z kolei są dostępne w tak wielu wzorach i kolorach, że z powodzeniem można wybierać je do każdej kuchni, zarówno do aranżacji w stylu tradycyjnym, jak i nowoczesnym. Ich odcień i strukturę dobiera się najczęściej na zasadzie kontrastu z kolorystyką frontów meblowych i płytek ceramicznych. Do ciemniejszych frontów dopasowuje się jaśniejsze kolory blatu kuchennego, a do jasnych frontów ciemniejsze. Wyjątkiem są aranżacje, w których celem jest pełna spójność blatów i frontów. W takich przypadkach dobiera się kolory blatów w takich samych lub zbliżonych odcieniach do frontów. Więcej o frontach kuchennych, przeczytasz we wpisie Jakie fronty do kuchni? Rodzaje frontów i ich charakterystyka.

Zastanawiając się nad pytaniem, z czego blat kuchenny będzie najlepszy, należy uwzględnić również możliwości montażowe danego materiału oraz sposoby integracji zlewów z przestrzenią roboczą. Nie każdy blat kuchenny jest tak samo łatwy w obróbce i montażu. Przykładem są, chociażby blaty kuchenne z naturalnego kamienia. Te po pierwsze, są twarde, co utrudnia ich obróbkę, a po drugie, są ciężkie, co bywa problematyczne w transporcie i montażu w miejscu docelowym. O wiele cieńsze i lżejsze od nich są blaty ze spieków. Mniej wymagające w obróbce, ale stosunkowo ciężkie są blaty drewniane. Poza tym cienkie profile mają blaty kompaktowe. Te razem z blatami z laminatu uznaje się za najłatwiejsze w obróbce.

W kontekście integracji blatów kuchennych ze zlewami warto wiedzieć, że wyróżnia się cztery popularne rodzaje zlewozmywaków:

Te pierwsze, w których krawędzie zlewu nachodzą na blat kuchenny, pasują do każdego rodzaju blatu, ale szczególnie rekomendowane są przy blatach z drewna oraz laminatu. Zlewy podwieszane, montowane od spodu, najlepiej sprawdzają się przy blatach kuchennych z materiałów odpornych na działanie wody. Przykładem są blaty z kamienia lub konglomeratu. Zlewy zintegrowane, które nie przekraczają wysokości blatu i razem z nim tworzą równą powierzchnię, dobrze spisują się przy blatach z marmuru, granitu czy spieku. Zlewy nakładane natomiast mogą być wykorzystywane przy większości materiałach. Zdadzą egzamin zarówno przy blatach kompozytowych i laminowanych, jak i drewnianych czy kamiennych.

Ceny blatów kuchennych są dość mocno zróżnicowane. W największej mierze decyduje o nich jakość materiału, ale nie bez znaczenia są także dostępność czy renoma producenta. Najwięcej trzeba wydać na blaty z kamienia naturalnego. Ich cena bywa nierzadko wyższa niż cena całej zabudowy meblowej. Sporo kosztują też blaty ze spieków kwarcowych i konglomeratów. O wiele mniej, ale wciąż niemało wynosi zakup blatu do kuchni z drewna. W tym przypadku wiele zależy jednak od samego gatunku i pochodzenia materiału. Najtańsze na rynku są blaty kompaktowe i laminowane.

O wpływie blatów kuchennych na ostateczną cenę kuchni przeczytasz we wpisie Ile kosztuje kuchnia na wymiar.

Podsumowując, wybór blatu do kuchni to kolejny trudny orzech do zgryzienia w kontekście urządzania serca domu. Znaczenie ma nie tylko to, z czego blat kuchenny jest wykonany, ale i to, jak wpisze się w charakter aranżacji oraz ile kosztuje. Różnorodność dostępnych na rynku opcji wcale nie pomaga, dlatego jako projektantka wnętrz chętnie podpowiadam swoim klientom, jaki blat kuchenny wybrać, znajdując kompromis między jakością, designem i ceną. Wierzę też, że mój dzisiejszy artykuł przyda się również i Tobie.